Snitformaat is het eindformaat na het snijden. Het gaat om de exacte maat die je na productie in handen hebt. Dit begrip speelt een grote rol in drukwerk, omdat het direct de uitstraling, leesbaarheid en pasvorm van je drukwerk bepaalt. Een correct snitformaat voorkomt witte randen, scheve kaarten en afwijkingen bij vouwen of binden. Met inzicht in snitformaat maak je betere keuzes in ontwerp en aanlevering. De Drukwerk Specialist deelt hieronder de belangrijkste punten en praktische tips.

Wat is snitformaat

Het snitformaat is de definitieve maat van een drukwerkproduct nadat de snijmachine langs de snijlijnen gaat. Denk aan een flyer van A5 of een visitekaartje van 85 bij 55 millimeter. Alles wat buiten het snitformaat valt, snijdt de drukker weg. Het snitformaat is dus de maat die je eindklant ziet en gebruikt.

Je komt vaak drie termen tegen. Bruto formaat, afloop en snitformaat. Het bruto formaat is de totale maat van het ontwerp inclusief afloop. Afloop is extra beeld buiten het snitformaat, meestal 3 millimeter rondom. Snitformaat is de maat na het snijden, dus de netto maat van je drukwerk.

Waarom snitformaat belangrijk is in drukwerk

Een goed gekozen snitformaat geeft heldere randen en een strakke afwerking. Tekst en logo staan op de juiste plek en vallen niet half uit beeld. Ook sluit het product netjes aan op standaarden zoals A4 of A5. Dat is handig voor mappen, enveloppen en presentatiehouders. Bij brochures en magazines zorgt een correct snitformaat voor gelijkmatige marges en een prettig leesbeeld.

Verschil tussen snitformaat, afloop en veiligheidsmarge

• Snitformaat. De eindmaat na het snijden. Dit is de maat die je meet met een liniaal.
• Afloop. Extra beeld rondom, meestal 3 millimeter. Dit voorkomt witte randen na het snijden.
• Veiligheidsmarge. Veilige zone binnen het snitformaat. Plaats tekst en logo bij voorkeur minimaal 3 millimeter van de snede.

Met deze drie elementen creëer je speling. Kleine snijafwijkingen vallen daardoor niet op en je drukwerk oogt netjes.

Voorbeelden van snitformaten

Bekende formaten in drukwerk. A6 is 105 bij 148 millimeter. A5 is 148 bij 210 millimeter. A4 is 210 bij 297 millimeter. Een standaard visitekaartje is 85 bij 55 millimeter. Een ansichtkaart is vaak A6 of 148 bij 148 millimeter. Rondom voeg je afloop toe. Het bruto formaat van een A5 flyer met 3 millimeter afloop rondom is 154 bij 216 millimeter.

Hoe je snitformaat goed toepast in het ontwerp

• Start met het juiste documentformaat. Zet je document op het snitformaat en voeg afloop toe.
• Gebruik snijtekens of kruisjes in de PDF. Zo zie je de geplande snede.
• Plaats tekst en belangrijke beelden binnen de veiligheidsmarge.
• Laat kleuren en beelden die tot aan de rand lopen doorlopen in de afloop.
• Controleer de schaal. Zet geen vreemde schaal in het PDF exportvenster.
• Lever één ontwerp per formaat aan. Combineer geen verschillende snitformaten in één PDF.

Veelgemaakte fouten en hoe je die voorkomt

• Geen afloop toegevoegd. Gevolg. Kans op witte randjes. Oplossing. Voeg 3 millimeter afloop rondom toe.
• Tekst te dicht op de rand. Gevolg. Afsnijding van letters. Oplossing. Hou minimaal 3 millimeter veiligheidsmarge aan.
• Verkeerde snijtekens. Gevolg. Onduidelijke snijlijn. Oplossing. Gebruik standaard snijtekens in je PDF.
• Onjuist formaat ingesteld. Gevolg. Verkeerde maat na productie. Oplossing. Controleer breedte en hoogte in millimeters voor export.
• Belangrijke content in de hoek. Gevolg. Extra risico bij kleine snijafwijking. Oplossing. Plaats logo en tekst rustiger in het middengebied.

Controle en toleranties bij het snijden

Snijmachines werken met een kleine tolerantie. Denk aan ongeveer 1 millimeter afwijking. Dat lijkt weinig, maar bij dunne kaders of tekst dicht op de rand valt dit direct op. Daarom helpt een royale afloop en een nette veiligheidsmarge. Ook papierdikte, vezelrichting en stapelhoogte spelen mee. Zwaarder papier vraagt vaak om iets meer speling. Met een doordacht ontwerp vang je deze factoren op en blijft het drukwerk strak.

Snijlijnen en aflooptekens

Snijtekens tonen de plek van de snede. Aflooptekens tonen de grenzen van de afloop. Zet deze tekens aan in je export naar PDF. Gebruik liefst een dunne lijn zodat de tekens geen dikke markering geven rond je document. Verplaats snijtekens nooit handmatig. Laat de software dit automatisch plaatsen op basis van het ingestelde snitformaat en de afloop.

Relatie met afwerking

Na het snijden volgt vaak afwerking. Denk aan rillen, vouwen, perforeren, boren, lamineren of stansen. Het snitformaat staat aan de basis van al deze stappen. Bij een gevouwen kaart sluit het binnenwerk beter aan als het snitformaat klopt en het rillijnplan daarbij past. Bij brochures met rug geniet of gelijmd sluit het binnenwerk mooier op de omslag aan als de maten in de ketting kloppen.

Praktische tips voor een consistent snitformaat

• Werk in millimeters. Zo sluit je precies aan op standaarden in drukwerk.
• Gebruik een vast raster. Dit houdt marges consistent en helpt bij herhaalopdrachten.
• Controleer PDF output. Open de PDF en meet met een meettool of het formaat klopt.
• Let op kaders. Dunne kaders langs de rand tonen snel afwijking. Kies liever een iets dikkere marge of laat kaders wegvallen.
• Denk aan nabewerking. Voor stansen of boorgaten is extra marge slim. Maak ruimte zodat geen tekst in de gevarenzone staat.

Veelgestelde vragen over snitformaat

Wat is het verschil tussen snitformaat en netto formaat. Dit is hetzelfde. Beide gaan over de eindmaat na het snijden.

Heb ik altijd afloop nodig. Ja, in bijna alle gevallen. Alleen bij ontwerpen met een witte rand zonder beeld tot aan de rand kan het ook zonder afloop. Afloop geeft wel extra zekerheid.

Hoe groot zet ik de veiligheidsmarge. Minimaal 3 millimeter is gangbaar. Bij kleine producten of dikke papiersoorten is 4 tot 5 millimeter vaak veiliger.

Welke standaardformaten komen het meest voor. A6, A5, A4, A3, 85 bij 55 millimeter voor visitekaartjes en 148 bij 148 millimeter voor vierkante kaarten.

Samengevat

Snitformaat is de sleutel tot netjes en professioneel drukwerk. Met de juiste eindmaat, genoeg afloop en een veilige marge voorkom je afwijkingen en houd je controle over de kwaliteit. Heb je vragen over snitformaat of wil je advies voor jouw drukwerk. Neem contact op met De Drukwerk Specialist voor meer informatie of een offerte.