Rugdikte berekenen voor gelijmde brochures en softcover boeken

Introductie

Wanneer je een brochure, catalogus of softcover boek laat drukken, is de rugdikte, de dikte van de boekrug, een cruciale factor. Met een perfect berekende rug ziet je drukwerk er professioneel uit en blijft de binding stevig. In dit artikel leer je wat rugdikte is, welke factoren de dikte bepalen en hoe je met onze gratis rugdikte calculator eenvoudig de rugdikte voor jouw gelijmde brochure, of softcover boek berekent. We geven je daarnaast praktische tips en beantwoorden veelgestelde vragen.

Wat is rugdikte en waarom is het belangrijk?

De rugdikte is de breedte van de rug van de omslag (de boekrug) wanneer het boek of de brochure dicht is. Deze is met name van belang bij lijmgebonden (garenloos gebrocheerde) boeken, brochures en bij hardcover boeken, bij geniete brochures of ringbanden is er immers geen echte rug. De rugdikte bepaalt bijvoorbeeld of er ruimte is om tekst of een titel op de boekrug te drukken, en of de omslag goed om het binnenwerk past.

Waarom is de juiste rugdikte zo belangrijk? Enkele redenen op een rij:

• Passende omslag. Een verkeerd berekende rugdikte kan leiden tot een omslag die niet goed past, er kunnen verschuivingen in je ontwerp ontstaan, beelden komen misschien in de rug te staan terwijl dat niet je bedoeling was.
• Professionele uitstraling. Een precies passende rug geeft je brochure of softcover boek een professionele uitstraling en hoge kwaliteitsbeleving.
• Duurzame binding. De juiste rugdikte zorgt voor optimale binding van de pagina’s, wat de levensduur van het boek ten goede komt.

Kortom, nauwkeurig de rugdikte bepalen is essentieel om teleurstellingen te voorkomen en je drukwerk perfect af te werken.

Factoren die de rugdikte beïnvloeden

Hoe dik de rug van je boek of brochure wordt, hangt af van meerdere factoren:

• Aantal pagina’s. Hoe meer pagina’s het binnenwerk telt, hoe dikker de bundel papier en dus de rug zal zijn.
• Papiersoort en -dikte. Niet elke papiersoort heeft dezelfde dikte. Zwaarder of dikker papier (hoger gramgewicht) resulteert in een bredere rug. Bijvoorbeeld: 170 g/m² papier is dikker per vel dan 90 g/m², en dat verschil telt op over alle pagina’s.
• Bindwijze (softcover vs. hardcover). De gekozen bindmethode heeft invloed op de basisdikte van de rug. Hardcover boeken hebben extra materialen (kartonnen kaft, schutbladen, lijm of gaas) en daardoor een dikkere minimale rug dan softcover boeken, die een flexibele papieren omslag hebben. In dit artikel bespreken we echter niet hoe je de omslag berekent voor hardcover boeken. De rugdikte calculator kun je hier ook niet voor gebruiken.
• Afwerking. Eventuele afwerktechnieken zoals lamineren kunnen een kleine extra invloed hebben op de totale rugdikte. In de praktijk is dit effect meestal gering, maar het is goed om er bewust van te zijn als je bijvoorbeeld een dikke laag spot-UV of laminaat toevoegt.

Al deze factoren samen bepalen de uiteindelijke rugdikte. Gelukkig hoef je dit niet zelf uit te puzzelen, daar is onze handige calculator voor.

Hoe wordt de rugdikte berekend?

In principe kun je de rugdikte berekenen als je weet hoeveel pagina’s je hebt en hoe dik het papier is. Elke twee pagina’s vormen samen één vel papier, dus elke vel draagt bij aan de dikte van de rug. Daarnaast heeft de bindwijze een basisrugdikte: bij een softcover is dat bijvoorbeeld circa 3 mm.

Een vereenvoudigde formule die vaak wordt gebruikt is:

Rugdikte = basisrugdikte + (aantal pagina’s – basispagina’s) / 2 × papierdikte.

Hierbij zijn de basispagina’s het aantal pagina’s dat al in de basisdikte verdisconteerd zit. Je hoeft zelf niet precies met deze formule aan de slag te gaan, maar het geeft inzicht: voor elk vel papier komt er een stukje dikte bij.

Belangrijk is ook dat het aantal pagina’s van je document altijd even is. Boeken worden in katernen gedrukt, en een oneven aantal pagina’s is niet mogelijk zonder een lege pagina toe te voegen. Controleer dit dus vooraf, zo niet, voeg eventueel een blanco pagina toe zodat je op een even getal uitkomt.

Hoe gebruik je onze rugdikte calculator?

Zelf rekenen is dus mogelijk, maar het kan eenvoudiger. Met onze gratis rugdikte calculator bereken je binnen enkele seconden nauwkeurig de benodigde rugdikte voor jouw drukwerk. Je hoeft alleen een paar gegevens in te voeren, de tool doet de rest. Volg deze stappen:

1. Formaat invoeren. Vul de afmetingen van je brochure of boek in, breedte x hoogte in millimeters (gesloten formaat). Dit is belangrijk om het totale omslagformaat te bepalen, inclusief de rug.
2. Papiersoort kiezen (binnenwerk). Selecteer het papiertype van het binnenwerk. Denk aan bijvoorbeeld 135 g/m² glanzend, 90 g/m² offset of een andere optie. Iedere papiersoort heeft een eigen dikte. De calculator gebruikt die waarde bij de berekening. Tip: Weet je niet precies hoe dik een bepaald papier is? Kies dan de papiersoort die het meest in de buurt komt of informeer bij ons.
3. Aantal pagina’s invullen (binnenwerk). Geef het aantal pagina’s van het binnenwerk op. Tel hierbij alle pagina’s van de inhoud (tekst en foto’s) mee. Omslagpagina’s hoef je niet mee te tellen voor de rugdikte. Bij gelijmde binding wordt meestal gerekend met het binnenwerk exclusief de omslag.

Klik vervolgens op 'Bereken'. Je krijgt direct de dikte van de rug in millimeters te zien. Tevens weet je dan het exacte totale omslagformaat: dit bestaat uit de voor- en achterkant plus de rugdikte in de breedte, en de hoogte blijft gelijk aan het boekformaat. Met deze informatie kun je jouw omslag opmaken op het juiste canvasformaat, zodat alles straks perfect past.

Waarom ook het formaat invoeren? 
Stel, je ontwerpt een omslag in één stuk (voorkant, rug, achterkant samen). Dan heb je de rugdikte nodig om de totale breedte te weten. Onze tool helpt je hiermee door het gevraagde formaat en de berekende rugdikte samen te voegen tot een totaal omslagformaat. Zo weet je precies hoe groot je ontwerpcanvas moet zijn.

Let op: de exacte rugdikte kan nog iets afwijken van de berekening die je maakt in onze calculator. Je kunt ons bij twijfel altijd even een mail sturen, zodat wij de exacte rugdikte voor jouw brochure kunnen doorgeven.

Rugdikte bij gelijmde brochures en softcover boeken

Voor gelijmde brochures (ook wel garenloos gebrocheerd) en softcover boeken geldt dat de rugdikte voornamelijk bepaald wordt door het papier en aantal pagina’s. De omslag is van relatief dik papier maar niet hard. Een softcover omslag is vaak 250 tot 300 g/m² papier, wat zelf ook een beetje dikte heeft. Hierdoor is er vrijwel altijd een minimale rugdikte van een paar millimeter, zelfs bij het kleinste aantal pagina’s.

In de praktijk hanteert men vaak 3 mm als minimale rugdikte voor een softcover of gelijmde brochure. Is de rug dunner dan 2 tot 3 mm, dan hecht de lijm onvoldoende en is het boekje moeilijk te binden. Om die reden is lijmgebonden brocheren meestal pas mogelijk bij een bepaald minimum aantal pagina’s. Veel drukkers adviseren bijvoorbeeld minstens 44 pagina’s (om en nabij 2,5 mm rugdikte) voordat je kunt lijmen. Bij een dunnere publicatie kiest men voor een geniete brochure in plaats van een gelijmde variant.

Bij De Drukwerk Specialist kun je overigens al vanaf 32 pagina’s (inclusief omslag) een brochure garenloos laten binden, mits je een wat dikker materiaal voor het binnenwerk gebruikt. Dit resulteert in een dun ruggetje, maar dankzij moderne lijmtechnieken is het toch mogelijk. Hou er rekening mee dat op zo’n smalle rug meestal geen tekst geplaatst kan worden. Daarvoor heb je liever 5 mm of meer rugdikte, zodat de titel leesbaar op de rug gedrukt kan worden.

Conclusie

De rugdikte van je brochure of boek kun je nauwkeurig berekenen is een kleine moeite met grote impact. Door de rug goed te bepalen voorkom je problemen met het omslag en zorg je dat het eindproduct er professioneel uitziet. Gebruik daarom altijd een tool of formule voordat je je omslagbestanden opmaakt. 

Met onze gratis rugdikte calculator weet je binnen no-time de exacte rugdikte voor jouw drukwerk, ongeacht of het een gelijmde brochure of softcover boek betreft. Dit verhoogt de kwaliteit van je drukwerk en bespaart tijd en kosten.

We hopen dat je met deze informatie de juiste rugdikte voor je brochure of softcover boek kunt bepalen en zo een perfect passende cover ontwerpt. Veel succes met het berekenen en ontwerpen van je omslag! 

Probeer nu gratis onze rugdikte calculator

Wil je snel en eenvoudig weten hoe dik de rug van jouw brochure, catalogus of softcover boek moet zijn? Gebruik dan onze gratis rugdikte calculator. De calculator laat direct de juiste rugdikte zien en berekent het totale omslagformaat. Zo maak je je omslag perfect passend en voorkom je fouten bij het drukken en binden.

Heb je hulp nodig bij het opmaken van je omslagontwerp of twijfel je over de juiste specificaties? Neem dan gerust contact met ons op. Wil je na het berekenen van de rugdikte jouw drukwerk bij ons aanvragen? 

Dat kan eenvoudig via onze catalogus. Bekijk bijvoorbeeld onze opties voor brochures (gelijmd), softcover boeken of vraag een offerte aan via onze offertepagina. 

Maikel Slot

Auteur • 12 artikelen

Maikel is drukwerkspecialist en softwareontwikkelaar met meer dan 15 jaar ervaring in de grafische sector. Hij is expert in maatwerk oplossingen en weet alles over drukwerk. Hij is dé specialist voor zowel tech als print!