Dispersielak
Wat is dispersielak?
Dunne beschermlaag op waterbasis die inkt afsluit en vergeling voorkomt.
Wat is dispersielak
Dispersielak is een dunne beschermlaag op waterbasis die je na het drukken aanbrengt op papier of karton. De lak sluit de inkt af, vermindert wrijving en voorkomt vergeling. In drukwerk levert dit een nette afwerking op die er fris en professioneel uitziet. Het is belangrijk omdat je drukwerk langer mooi blijft, sneller door de productie gaat en minder snel vlekt of beschadigt tijdens transport en verwerking.
Hoe werkt dispersielak
De lak bestaat uit water, bindmiddelen en vaste deeltjes. Na het drukken breng je een egale laag aan. Het water verdampt door warmte en lucht. De vaste deeltjes vormen een transparante film die de inkt beschermt. Deze film voelt glad aan en sluit de inktlaag af. Daardoor heb je minder last van afgeven, offset en krassen. Ook droogt het drukwerk sneller door de snelle droging van de laklaag.
Wanneer kies je voor dispersielak
Dispersielak past bij veel soorten drukwerk. Je kiest het vooral wanneer je bescherming en doorloopsnelheid nodig hebt zonder een zware laag. Denk aan brochures, magazines, verpakkingen, omslagen, folders en ansichtkaarten. Je gebruikt de lak vaak op de buitenkant, maar een volledige bedrukte binnenkant kan ook baat hebben bij extra bescherming. Bij intensief gebruik, zoals bij menukaarten of handledingen, helpt de lak tegen slijtage en vingerafdrukken.
Voordelen in het kort
- Snelle nabehandeling. De lak droogt vlot waardoor je sneller kunt snijden, vouwen en binden.
- Minder risico op afgeven. De laklaag sluit de inkt af en houdt stapels schoon.
- Bescherming tegen krassen en vuil. De toplaag reduceert wrijving en vlekken.
- Helpt tegen vergeling. De inkt blijft helderder na verloop van tijd.
- Neutraal voor kleur. De meeste varianten zijn helder en beïnvloeden de kleurweergave minimaal.
- Geschikt voor grote oplages. Consistente kwaliteit en efficiënte verwerking.
Soorten glans en uitstraling
Je kunt kiezen uit mat, zijdeglans of hoogglans. Mat geeft een rustige en chique uitstraling. Zijdeglans houdt het beeld levendig zonder spiegeling. Hoogglans legt extra nadruk op contrast en verzadiging. De papierkeuze heeft ook invloed. Op gestreken papier zie je het effect sterker dan op ongestreken papier. Bij veel beeld en fotografie werkt zijdeglans of hoogglans vaak goed. Voor leespagina’s met veel tekst is een matte lak prettig omdat die minder schittering geeft.
Dispersielak, vernis en UV lak
Dispersielak is watergedragen en droogt snel door verdamping en warmte. Vernis is op basis van drukinkten en droogt door oxidatie. UV lak hardt uit onder UV licht en geeft een dikkere en glanzender laag. Dispersielak is een goede keuze wanneer je snelheid, bescherming en een natuurlijke uitstraling zoekt. UV lak geeft een sterk effect en extra glans maar vraagt speciale omstandigheden en geeft een dikkere film. Vernis is subtiel maar droogt trager en beschermt minder sterk dan een goede dispersielak.
Toepassing en dekking
Je brengt dispersielak meestal volvlak aan over de hele pagina. Spottoepassing kan ook, bijvoorbeeld alleen over beeld of alleen op de kaft. Voor extra effect kun je spot glans op een matte ondergrond gebruiken, maar dat vraagt nauwkeurige registratie. Overweeg bij veel volvlak zwart of verzadigde kleuren altijd een laklaag. Dat voorkomt afgeven en houdt het oppervlak strak.
Geschiktheid per materiaal
Dispersielak werkt uitstekend op gestreken papiersoorten. Op ongestreken papier geeft de lak minder glans maar wel bescherming. Op karton voor verpakkingen biedt het een nette barrière tegen wrijving in transport. Let op bij zeer absorberende of ruwe materialen. Test in dat geval vooraf om de hechting en het visuele effect te beoordelen.
Invloed op nabewerking
Na het lakken kun je gewoon snijden, rillen, vouwen en binden. Voor foliedruk, pregen of lijmen is afstemming nodig. Sommige lijmen hechten minder op een gesloten oppervlak. Laat in dat geval de lijmstrook vrij van lak of gebruik een geschikte lijm. Voor stempelen of beschrijven met pen kies je een matte lak en test je met de gewenste pen. Voor schrijfbaar resultaat kun je ook een deel zonder lak laten. Voor spot UV op een gelakte basis werkt een lichte structuur of een matte dispersielaag als mooi contrast.
Kleur, scherpte en beeld
Een heldere dispersielak verandert de kleur vrijwel niet. Hoogglans kan het contrast visueel verhogen omdat de toplaag licht reflecteert. Mat dempt reflectie en oogt rustiger. Fijne rasterdetails en kleine tekst blijven scherp omdat de lak dun is. Gebruik een passend raster en een stabiele drukinstelling zodat de lak mooi egaal uitvloeit zonder strepen of sinaasappelhuid.
Duurzaamheid en milieu
Dispersielak op waterbasis bevat weinig vluchtige stoffen en heeft vaak een lage geur. Papier met dispersielak kan meestal gewoon gerecycled worden. Voor voedselverpakkingen kies je een geschikte kwaliteit met lage migratie en test je de toepassing in de keten. De laklaag beschermt tegen vuil en vocht en verlengt de levensduur van het drukwerk. Dat helpt verspilling te verminderen.
Praktische tips voor een sterk resultaat
- Kies de juiste glans. Mat voor leesbaarheid, zijdeglans of glans voor foto en beeld.
- Plan spot en lijmgebieden. Laat plaatselijk geen lak waar lijm of pen moet hechten.
- Denk aan droogstapeling. Lak helpt tegen offset, maar laat voldoende afkoeling toe.
- Test speciale toepassingen. Combineer je met foliedruk of pregen, maak dan een proef.
- Stem papier en lak op elkaar af. Zo krijg je een gelijkmatige film en een mooie uitstraling.
Veelgestelde vragen over dispersielak
Is dispersielak geschikt voor tekstpagina’s. Ja, vooral in matte variant voor minder schittering. Is het veilig voor verpakkingen. Ja, met de juiste kwaliteit en afstemming op de toepassing. Kun je er later op schrijven. Dat hangt af van de pen en de lak. Test met een matte lak of laat een schrijfveld zonder lak. Is het beter dan lamineren. Dispersielak biedt bescherming en snelheid, lamineren biedt meer barrière en stijfheid. De keuze hangt af van de belasting en de gewenste look.
Advies of een offerte
Wil je zeker weten of dispersielak past bij jouw drukwerk. Neem contact op met De Drukwerk Specialist. Vraag gerust om advies of een scherpe offerte. Samen kijken we naar papier, glansgraad en nabewerking zodat je drukwerk er sterk en verzorgd uitziet en goed presteert.
Andere begrippen met D
Deep recess
Gebied op voertuig met scherpe inwaartse hoeken waar vinyl moet worden uitgerekt...
Delta E
Numerieke waarde die het verschil tussen twee kleuren meet; hoe lager de waarde,...
Densiteit
Maat voor de hoeveelheid inkt die op het papier wordt aangebracht, gemeten met e...
Densitometer
Meetinstrument voor inktdichtheid en kleurcontrole tijdens het drukproces.
Diepdruk (Debossing)
Het maken van een verdiept patroon in papier zonder inkt.
Diepdruk (Gravure)
Druktechniek waarbij de drukkende delen in napjes liggen die gevuld worden met i...