Passermerken/Registratiemerken
Wat zijn passermerken/registratiemerken?
Markeringen om verschillende drukgangen exact op elkaar te laten vallen.
Passermerken Registratiemerken zijn kleine markeringen buiten het beeld die je gebruikt om verschillende drukgangen exact op elkaar te laten vallen. In drukwerk bouw je kleur vaak op uit meerdere lagen zoals CMYK, speciale steunkleuren, vernis of folie. Als die lagen niet precies op elkaar passen zie je kleurverschuiving, rafelige randen of een onrustig beeld. Met passermerken registratiemerken controleer en corrigeer je de uitlijning. Zo houd je de kwaliteit van je drukwerk hoog en blijft het eindresultaat scherp en consistent.
Werking en functie van passermerken registratiemerken
Een passermerk is meestal een klein kruis of cirkel met een kruis erin. De markering staat op elke kleurplaat op exact dezelfde positie buiten het uiteindelijke formaat. Tijdens het instellen van de pers kijk je naar deze merken. Komt het kruis voor elke kleur exact over elkaar, dan staat de passing goed. Zie je een schaduw of een verschuiving, dan stel je de positie bij tot alles strak op elkaar valt.
Passermerken registratiemerken helpen in meerdere fases van het drukproces. Je gebruikt ze bij het opstarten van de pers, bij kwaliteitscontrole tijdens de oplage en bij de afwerking wanneer er extra lagen zoals spot UV of folie in een aparte drukgang komen.
- Nauwkeurige uitlijning van CMYK en steunkleuren.
- Snelle controle tijdens het draaien van een oplage.
- Betrouwbare passing bij extra effecten zoals vernis, preeg of folie.
- Minder afkeur door vroegtijdige correctie van afwijkingen.
Plaatsing in het ontwerp en opmaak
Passermerken registratiemerken staan altijd buiten het netto formaat en binnen of naast de afloop. Zo zie je ze tijdens productie, maar niet in het uiteindelijke drukwerk. Je plaatst ze meestal op meerdere hoeken of langs de randen voor een stabiele meting over het hele vel.
Bij het exporteren naar een drukwerk gereed PDF kun je passermerken toevoegen via je ontwerpsoftware. Controleer dat de merken niet te dicht op het beeld staan en dat er voldoende afloop aanwezig is. Houd ook rekening met de stand van het papier en de grijprand bij offset. Consistente plaatsing maakt instellen en controle eenvoudiger.
- Plaats merken buiten het snijgebied en binnen de afloopzone.
- Gebruik minimaal vier merken voor controle in alle hoeken.
- Houd de merken klein en scherp zodat je nauwkeurig kunt lezen.
- Voeg ze alleen toe als de drukker of het proces erom vraagt.
Veelvoorkomende problemen bij slechte passing
Zonder goede passermerken registratiemerken merk je fouten vaak te laat op. Dit zijn typische symptomen van een slechte passing in drukwerk.
- Kleurzweem of kleurverschuiving langs letterranden.
- Vage of dubbel ogende lijnen en details.
- Een trappetje of halo effect bij scherpe contrasten.
- Minder volle kleur door overlap die niet klopt.
- Onrustig beeld bij rasters en kleine typografie.
Door actief op de merken te letten en tijdig te corrigeren voorkom je deze afwijkingen. Zo blijft je drukwerk consistent van begin tot eind.
Verschil met andere druktekens
Passermerken en snijtekens
Snijtekens laten zien waar het vel later wordt gesneden. Passermerken registratiemerken gebruik je om kleuren of lagen op elkaar te laten passen. Ze kunnen samen op een drukvel staan, maar ze hebben een andere functie. Snijtekens gaan over formaat. Passermerken gaan over uitlijning tussen drukgangen.
Passermerken en kleurstalen of densiteitsbalk
Kleurstalen en controlebalken gebruik je voor kleurcontrole en inktdichtheid. Ze zeggen iets over kleurkracht en gelijkmatigheid. Passermerken registratiemerken zeggen iets over positie en scherpte. Voor een stabiel resultaat spelen beide soorten tekens een rol.
Passermerken in verschillende druktechnieken
Offsetdruk
In offset zijn passermerken onmisbaar omdat elke kleur zijn eigen plaat heeft. De persdrukkers lezen de merken tijdens het instellen en houden ze in de gaten tijdens de oplage. Kleine afwijkingen door papierrek of vocht kun je snel bijsturen dankzij duidelijke merken.
Digitaal drukwerk
Bij digitaal drukwerk lopen kleuren meestal in één gang. Toch zet je passermerken in wanneer er een tweede doorgang of een extra afwerking volgt. Denk aan witte inkt, vernis of een extra kleurlaag. Ook machines met optische registratie lezen de merken voor perfecte uitlijning.
Zeefdruk en flexo
In zeefdruk en flexo werk je vaak met meerdere ramen of cilinders. Passermerken registratiemerken zijn dan de referentie om elke laag exact op dezelfde plek te krijgen. Dat is extra belangrijk bij grote vlakken, fijne lijnen en transparante inkten.
Best practices voor ontwerp en prepress
- Plan ruimte voor passermerken in je documentinstellingen.
- Zorg voor voldoende afloop zodat snijden netjes verloopt zonder zichtbare tekens.
- Gebruik consistente plaatsing links, rechts, boven en onder voor betrouwbare controle.
- Controleer in de PDF of alle merken op elke kleur aanwezig zijn en de resolutie scherp is.
- Communiceer met je drukker of de merken gewenst zijn en welke specificatie past bij het proces.
Met deze aanpak vergroot je de kans op een vlekkeloos resultaat en vermijd je correcties op het laatste moment.
Waarom passermerken registratiemerken belangrijk zijn voor kwaliteit
Strakke passing maakt het verschil tussen goed en uitstekend drukwerk. Tekst oogt scherper, kleurvlakken sluiten naadloos aan en detail blijft overeind, ook bij hoge rasters of kleine corpsen. Passermerken registratiemerken geven je een objectieve meetlat om die kwaliteit te bewaken van opstart tot oplage.
De Drukwerk Specialist hecht veel waarde aan heldere uitleg en juiste opmaak. Met de juiste inzet van passermerken registratiemerken voorkom je verrassingen en houd je controle over het hele traject.
Meer weten of een offerte
Heb je vragen over passermerken registratiemerken in jouw drukwerk. Wil je weten welke instellingen het beste passen bij jouw project. Neem contact op met De Drukwerk Specialist voor advies of een vrijblijvende offerte. We denken graag mee en helpen je naar een strak en consistent eindresultaat.
Andere begrippen met P
Padding
Het binden van een blokje vellen met flexibele lijm zodat vellen gemakkelijk kun...
Palletiseren
Het stapelen van verpakkingen op pallets voor transport.
Pantone/PMS
Gestandaardiseerd kleursysteem voor exacte kleurweergave in drukwerk.
Parallelvouw
Vouwmethode waarbij meerdere vouwen in dezelfde richting worden gemaakt.
Passer (Register)
De juiste uitlijning van verschillende drukkleuren over elkaar.
PDF/X
ISO-standaard voor PDF-bestanden die geoptimaliseerd zijn voor professioneel dru...