Aanlevering
Wat is aanlevering?
Aanlevering
Aanlevering betekent dat je drukklare bestanden aan de drukker levert. Je zorgt dus voor een bestand dat direct de pers op kan. Denk aan de juiste afmetingen, kleuropbouw, resolutie en snijmarges. Met een goede aanlevering voorkom je fouten, vertraging en extra kosten.
Wat is aanlevering?
Bij aanlevering lever je alle bestanden aan die nodig zijn om jouw drukwerk te produceren. Meestal gaat het om een drukklaar PDF bestand, soms aangevuld met losse afbeeldingen, lettertypen of een werktekening voor speciale afwerking. Een drukklaar bestand houdt rekening met snijmarges, afloop, kleurprofielen en de manier waarop een product gevouwen, gelijmd of gebundeld raakt.
Kenmerken van een drukklaar bestand
- Juiste formaat. Het document heeft exact het netto eindformaat met extra afloop rondom.
- Afloop en snijtekens. Je voegt afloop toe, meestal 3 millimeter aan alle zijden. Snijtekens zijn niet altijd nodig, maar helpen bij controle.
- Kleur in cmyk. Je zet kleuren om naar cmyk of gebruikt steunkleuren als dat nodig is, bijvoorbeeld voor huisstijlkleuren.
- Voldoende resolutie. Afbeeldingen hebben voldoende kwaliteit. Voor klein drukwerk richt je op 300 dpi op ware grootte. Voor groot formaat volstaat vaak 100 tot 150 dpi op ware grootte.
- Lettertypen ingesloten of omgezet. Je embedt fonts of zet tekst om naar contouren om verrassingen te voorkomen.
- Transparanties en overdruk. Je controleert transparanties en overdrukinstellingen, vooral bij steunkleuren, witdruk en zwart.
- Veiligheidsmarges. Tekst en logo’s staan niet te dicht op de rand. Houd minimaal 3 millimeter binnenmarge aan, bij groot formaat meer.
Toepassingen in de praktijk
- Klein drukwerk. Denk aan kaartjes, briefpapier en etiketten. Deze vragen om strakke randafwerking, consistente kleuren en scherpe tekst.
- Groot formaat. Banners, panelen en affiches bekijk je meestal op afstand. Een lagere resolutie volstaat. Let op positie van tunnels, ringen en naden in de werktekening.
- Meerdelige producten. Brochures, mappen en boeken bestaan uit meerdere pagina’s of onderdelen. Je levert duidelijke paginavolgorde aan en houdt rekening met rugdikte, vouw en rillijnen.
- Speciaal drukwerk. Denk aan spot lak, folie, preeg, stans of witdruk op transparant materiaal. Je voegt aparte steunkleur lagen toe met heldere benaming voor elke speciale finish.
Voordelen van een goede aanlevering
- Minder correctierondes. Je voorkomt tijdverlies doordat het bestand direct geschikt is voor productie.
- Constante kwaliteit. Kleuren en scherpte vallen zoals je verwacht, zonder ongewenste afwijkingen.
- Lager risico. Je verkleint de kans op snijfouten, weglopende tekst of onverwachte witte randen.
- Efficiënte planning. Je sluit beter aan op productietijden, handig bij strakke deadlines.
Waar moet je op letten?
Bestandsformaat en opbouw
- PDF voor druk. Lever bij voorkeur een drukklaar PDF bestand aan. Kies voor een standaard voor drukwerk en controleer dat alle lettertypen zijn ingesloten.
- Pagina’s of spreads. Voor meerdelige producten lever je losse, oplopende pagina’s aan. Alleen als expliciet gevraagd, lever je spreads.
- Een bestand per product. Bundel pagina’s van hetzelfde product in één PDF. Gebruik geen losse bestanden per pagina tenzij anders gevraagd.
Formaat, afloop en marges
- Eindformaat. Zet je document op het netto eindformaat.
- Afloop. Voeg 3 millimeter afloop toe aan alle zijden. Bij groot formaat of speciale afwerking kan je meer nodig hebben.
- Veiligheidsmarge. Houd minimaal 3 millimeter binnen de snijlijn vrij van tekst en logo’s. Voor groot formaat is 10 millimeter of meer verstandig.
Kleur en zwartgebruik
- cmyk of steunkleur. Zet afbeeldingen en vectoren in cmyk. Gebruik een steunkleur als je een specifieke huisstijlkleur inzet of voor witdruk.
- Conversie van rgb. Afbeeldingen uit digitale bronnen staan vaak in rgb. Zet ze om naar cmyk en controleer het resultaat.
- Rijk zwart. Gebruik voor grote vlakken een rijk zwart zoals 40 40 40 100. Voor kleine tekst volstaat 0 0 0 100 en zet zwarte tekst op overdruk.
Afbeeldingen en scherpte
- Resolutie. Richt voor klein drukwerk op 300 dpi op ware grootte. Voor groot formaat is 100 tot 150 dpi meestal voldoende.
- Scherpe bron. Schaal afbeeldingen niet te veel op. Begin met een bronbestand van voldoende kwaliteit.
- Compressie. Gebruik een passende PDF compressie. Vermijd te hoge compressie die blokvorming of wazigheid geeft.
Tekst, lijnen en effecten
- Lettertypen. Embed fonts of zet tekst om naar contouren. Controleer speciale tekens en accenten.
- Dunne lijnen. Maak haarlijnen minimaal 0,25 punt voor een voorspelbaar resultaat.
- Transparanties en overdruk. Vlak complexe transparanties desnoods af. Controleer overdruk vooral bij steunkleuren en witdruk.
Vouw, rill, stans en speciale afwerking
- Werktekening. Plaats vouw, rill en stanslijnen op een aparte laag in een steunkleur met duidelijke naam. Zet deze lijnen op niet drukken.
- Uitslag. Bij verpakkingen of mappen gebruik je de juiste uitslag en controleer je plakkanten en inslagen.
- Spot finishes. Voor lak en folie gebruik je een 100 procent steunkleur op een aparte laag met exacte dekking.
Meerdelige documenten
- Paginavolgorde. Lever pagina’s in de juiste volgorde aan, inclusief voor en achterzijde.
- Rugdikte. Bij gelijmde of genaaide producten stem je de rugdikte af op het aantal pagina’s en het papier.
- Afwijkende pagina’s. Omslagen hebben vaak een ander formaat of extra ruimte voor de rug. Houd hier rekening mee in je document.
Controle en proef
- Preflight. Controleer je PDF op formaat, afloop, kleur en resolutie voordat je deze aanlevert.
- Digitale proef. Bekijk een proef zorgvuldig op tekstfouten, positie en snijmarges. Bij kritische kleurtoepassingen kies je een kleurproef.
Bestellen en toepassen
Start met een helder doel en het juiste formaat. Kies het papier, materiaal en de afwerking die bij het gebruik passen. Werk je document af met afloop en veilige marges. Controleer kleur en resolutie en exporteer een drukklaar PDF bestand. Lever het bestand aan samen met eventuele werktekeningen voor vouw, rill, stans of speciale afwerking. Heb je meerdere varianten of personalisatie, geef dit duidelijk aan in de bestandsnamen en een korte begeleidende notitie.
Samenvatting
Een goede aanlevering betekent dat je een technisch kloppend, compleet en duidelijk opgebouwd bestand levert. Je houdt rekening met formaat, afloop, kleur, resolutie, lettertypen en afwerking. Zo verklein je de kans op fouten en behaal je het resultaat dat je voor ogen hebt.
Vragen of offertes
Heb je vragen over aanlevering of wil je dat iemand met je meekijkt naar je bestand, neem dan contact op met De Drukwerk Specialist. Je ontvangt graag advies of een offerte op maat.
Andere begrippen met A
A-formaten
Internationale papierformaten beginnend met A0 (1m²) tot A10. A4 (210x297mm) is...
Aanleg/aanleggen
Het exact positioneren van papier in de drukpers voor nauwkeurige bedrukking.
Absorptievermogen
Het vermogen van papier om vloeistoffen op te nemen en vast te houden, belangrij...
Afloop (bleed)
Extra beeldmateriaal dat buiten de snijlijnen valt om witte randen na het snijde...