A formaten vormen een internationale standaard voor papiermaten. De norm ISO 216 beschrijft de hele A reeks van A0 tot en met A10. A0 heeft een oppervlakte van precies 1 vierkante meter. Elke volgende maat halveert de oppervlakte. A4 met 210 x 297 mm is het meest gebruikte formaat in kantoren. Deze standaard geeft duidelijkheid in drukwerk en maakt keuzes rond opmaak, snijden en afwerking eenvoudig en consistent.

Wat zijn A formaten

A formaten zijn papiermaten met een vaste verhouding. De verhouding van de lange zijde tot de korte zijde is wortel twee op één. Dat betekent dat je een vel in de lengte of de breedte kunt halveren en toch dezelfde verhouding houdt. Zo ontstaat een harmonische reeks die efficiënt met papier omgaat. De Drukwerk Specialist past deze standaard dagelijks toe in drukwerk voor verschillende toepassingen.

Hoe werkt de verdeling in de A reeks

A0 heeft een oppervlakte van 1 vierkante meter. Vouw of snij A0 doormidden en je krijgt A1. Halveer A1 en je krijgt A2. Dat gaat zo door tot en met A10. De korte zijde van een maat is altijd gelijk aan de lange zijde van de volgende maat. Daardoor blijft de opmaak in dezelfde verhouding wanneer je schaalt. Dit maakt het eenvoudig om dezelfde opmaak op verschillende formaten te gebruiken zonder vervorming.

Veelgebruikte maten en toepassingen

• A0. 841 x 1189 mm. Geschikt voor grote posters en plattegronden.
• A1. 594 x 841 mm. Veel gebruikt voor posters, displays en plannen.
• A2. 420 x 594 mm. Posters, presentaties en kleine postersets.
• A3. 297 x 420 mm. Brochures in liggend of staand formaat, posters voor binnen, presentaties.
• A4. 210 x 297 mm. Briefpapier, rapporten, tijdschriften, folders.
• A5. 148 x 210 mm. Flyers, boekjes, notitieblokken.
• A6. 105 x 148 mm. Ansichtkaarten, tickets, kleine flyers.
• A7. 74 x 105 mm. Notitieblaadjes, labels, kleine kaartjes.

Naast deze maten bestaan ook A8, A9 en A10. Die gebruik je vooral voor labels en kleine verpakkingselementen.

Voordelen in drukwerk

• Efficiënt papiergebruik. De reeks schaalt slim waardoor er weinig restafval ontstaat.
• Flexibele opmaak. Je schaalt zonder aanpassing in verhouding.
• Wereldwijde herkenning. Dezelfde maten in bijna alle landen. Handig voor internationale projecten.

Afloop, snijmarge en veilige zone

Bij drukwerk loopt beeld vaak tot aan de rand. Voeg daarom afloop toe. Meestal is 3 millimeter rondom voldoende. Plaats tekst en logo in een veilige zone. Houd 3 tot 5 millimeter afstand van de snijrand. Zo voorkom je afgesneden elementen. Snijden kent een kleine toleranties. Een nette opmaak houdt hier rekening mee. De Drukwerk Specialist adviseert altijd een duidelijke snijlijn en consistente marges in het ontwerp.

Resolutie en bestandstips

• Gebruik 300 ppi voor fijn drukwerk op A4 en kleiner. Dat geeft scherpe details.
• Voor groot formaat zoals A1 en A0 volstaat vaak 150 tot 200 ppi, zeker voor kijkafstand van enkele meters.
• Plaats vectoren voor logo en lijnwerk. Dan blijft alles scherp bij schalen.
• Zet kleuren in CMYK of een geschikt steunkleurprofiel. Controleer het kleurprofiel voor het gekozen papier.
• Werk met 3 millimeter afloop en duidelijke snijtekens. Lever als PDF met ingesloten lettertypen.

Papiergewicht en papierkeuze

Het papiergewicht meet men in gram per vierkante meter. Veelgebruikte gewichten voor A4 zijn 80 tot 100 gram per vierkante meter voor kantoorpapier. Voor flyers op A5 kies je vaak 135 of 170 gram per vierkante meter. Voor visitekaartjes op A8 of A7 is 300 tot 400 gram per vierkante meter populair. Een hoger gewicht voelt steviger aan en buigt minder. De afwerking zoals mat, glans of ongestreken beïnvloedt kleur, contrast en leesbaarheid.

Vouwen, rillen en richting van de vezel

Vouw je een A4 tot A5, dan helpt een ril tegen breken van de vezel, zeker bij zwaarder papier of een volle inktdekking. De looprichting van het papier maakt verschil in het vouwresultaat. Een vouw in de looprichting geeft een strakke vouwlijn met minder scheurtjes. Test bij complexe vouwschema's zoals een zigzag op A3 of A2 altijd een proef. Zo controleer je of panelen netjes aansluiten.

Veelgemaakte fouten en hoe je die voorkomt

• Verwarring met US Letter. A4 is 210 x 297 mm en dus anders dan Letter. Controleer de maat in je opmaakprogramma.
• Geen afloop opnemen. Voeg 3 millimeter afloop toe en zet belangrijke elementen niet te dicht op de rand.
• Te lage resolutie. Controleer ppi op eindformaat. Bekijk een proef op 100 procent zoom.
• Onjuist schalen. Schaal in gelijke verhouding. Trek of duw beelden nooit in de breedte of hoogte.
• Tekst te dicht op vouw of perforatie. Houd voldoende marge rond vouwlijnen, boorgaten en rillijnen.

Varianten naast de A reeks

Naast A formaten bestaan ook B en C reeksen. De B reeks biedt tussenmaten, handig voor posters. De C reeks sluit aan op A formaten en is ideaal voor enveloppen. Verder zie je SRA maten zoals SRA3 bij digitaal drukwerk. Die extra marge helpt bij snijden en impositie. Kies de reeks die past bij je toepassing en verpakking.

Samenvatting

A formaten geven houvast bij elk drukwerkproject. De vaste verhouding maakt schalen eenvoudig. De maten sluiten logisch op elkaar aan. Met de juiste afloop, resolutie en marges voorkom je verrassingen aan de pers. Zo lever je een bestand aan dat direct klaar is voor productie en krijg je een voorspelbaar resultaat.

Vragen of advies

Heb je vragen over A formaten of de beste keuze voor jouw drukwerk. Neem contact op met De Drukwerk Specialist voor advies of een vrijblijvende offerte. We denken graag mee over formaat, papier en afwerking zodat jouw project er strak en professioneel uitziet.