CMYK is de kleurmodus die je gebruikt voor drukwerk. De letters staan voor Cyaan, Magenta, Yellow en Key zwart. Samen vormen deze inkten de basis voor vierkleurendruk. Je mengt kleuren op papier in lagen. Het resultaat hangt af van papier, inkt en profiel. CMYK is dus belangrijk als je consistente kleuren wilt in brochures, flyers, visitekaartjes en verpakkingen. Met een goed CMYK bestand verklein je kleurverschillen en haal je het beste uit je ontwerp. De Drukwerk Specialist legt hier helder uit hoe CMYK werkt en waar je op let.

Wat is CMYK

CMYK is een subtractief kleursysteem. De inkten nemen licht weg in plaats van licht toe te voegen. Je start met een wit vlak. Elke laag inkt houdt een deel van het licht tegen. Zo ontstaat de gewenste kleur. Dit werkt anders dan een beeldscherm. Een scherm gebruikt licht en RGB. Drukwerk gebruikt inkt en CMYK.

De vier kleuren in CMYK

• Cyaan. De blauwgroene inkt die vooral rood licht wegneemt.
• Magenta. De roodviolette inkt die vooral groen licht wegneemt.
• Yellow. De gele inkt die vooral blauw licht wegneemt.
• Key zwart. Zwart geeft diepte, scherpte en contrast. Zwart maakt tekst helder en lijnen strak.

Hoe vierkleurendruk werkt

Drukwerk legt de vier kleuren in aparte lagen op het papier. Elke kleur krijgt een eigen drukplaat met kleine rasterpuntjes. Die puntjes variëren in grootte en dichtheid. Door de punten slim te verdelen meng je optisch duizenden tinten. De drukpers zet de lagen nauwkeurig op elkaar. Zo krijg je een schoon beeld met heldere kleuren en scherpe details.

CMYK en RGB. Wat is het verschil

RGB past bij beeldschermen. CMYK past bij drukwerk. RGB gebruikt licht. CMYK gebruikt inkt. Kleuren die op je scherm fel ogen passen soms niet binnen het kleurbereik van CMYK. Bij omzetting kan een kleur dus verschuiven. Denk aan felle blauwen en groenen. Zet je beelden daarom om naar CMYK voor je drukt. Zo zie je vooraf hoe het resultaat in druk uitpakt.

Zwart in CMYK. 100 K en rijk zwart

Niet elk zwart is hetzelfde. Voor kleine tekst en dunne lijnen gebruik je 100 K. Dat is alleen zwart inkt. Dit houdt tekst scherp en voorkomt kleurverschuiving door kleine standverschillen. Voor grote vlakken en diepe schaduwen kies je rijk zwart. Denk aan een mix zoals 40 C, 30 M, 30 Y, 100 K. Test altijd jouw mix. Papier en profiel hebben invloed op de diepte van het zwart.

Papier, profiel en inktdekking

Papier beïnvloedt kleur. Gestrijkt papier geeft heldere kleuren en scherpe details. Ongestrijkt papier zuigt meer inkt op en oogt matter. Gebruik een passend kleurprofiel. Voorbeelden zijn ISO Coated v2 of FOGRA profielen voor zowel gestrijkt als ongestrijkt papier. Let ook op totale inktdekking. Te veel inkt droogt traag en kan vlekken geven. Houd je dekking binnen de richtlijnen van het gekozen profiel.

Spotkleuren en CMYK

Een steunkleur zoals Pantone geeft een specifieke kleur met één inkt. Dat is handig voor huisstijlkleuren of felle tinten die CMYK niet haalt. Je kunt een spotkleur omzetten naar CMYK. De kleur kan dan iets afwijken. Test belangrijke kleuren met een proefdruk. Zo voorkom je verrassingen.

Resolutie, raster en scherpte

Afbeeldingen voor drukwerk vragen om voldoende detail. Gebruik 300 dpi op het eindformaat voor foto’s. Vectoren zoals logo’s en tekst blijven scherp op elke grootte. Door het raster in de pers ziet het menselijk oog een vloeiende tint. Een goed bronbestand maakt het verschil tussen zacht en scherp drukwerk.

Praktische tips voor je CMYK bestand

• Ontwerp in CMYK of zet je RGB bestanden om voor je exporteert.
• Gebruik het juiste kleurprofiel voor het gekozen papier en persproces.
• Controleer totale inktdekking. Blijf binnen de grens van het profiel.
• Kies 100 K voor kleine zwarte tekst. Gebruik rijk zwart voor grote vlakken.
• Zet zwarte tekst op overdruk. Zo voorkom je witte randjes door kleine standverschillen.
• Plaats afbeeldingen op 300 dpi op eindformaat.
• Voeg afloop toe van 3 mm rondom en houd een veilige marge aan.
• Controleer kleuren in een soft proof met het juiste profiel.
• Vraag bij kritische kleuren om een proefdruk op het juiste papier.

Veelgemaakte fouten bij CMYK

• Ontwerpen in RGB en pas op het einde omzetten. Dit geeft verrassingen in kleur.
• Zwart opbouwen uit alle vier kleuren voor kleine tekst. Dit maakt tekst onscherp.
• Te hoge inktdekking kiezen. Dit geeft lange droogtijd en risico op vlekken.
• Geen afloop of te kleine marge instellen. Dit geeft ongewenste witte randen.
• Een verkeerd profiel gebruiken voor het papier. Dit drukt de kleuren dof of te fel.

Waarom CMYK belangrijk is voor professioneel drukwerk

Met CMYK stuur je actief op kleur, contrast en detail. Je beheerst de manier waarop licht en inkt samenwerken op papier. Dit levert voorspelbare resultaten op. Dat geeft rust in je ontwerptraject en een consistente uitstraling van je merk. De Drukwerk Specialist helpt je met heldere richtlijnen en vakkennis over CMYK, papier en profielen. Zo maak je keuzes die passen bij jouw doel en budget.

Meer weten over CMYK

Heb je vragen over CMYK, kleurprofielen of de beste instellingen voor jouw drukwerk. Neem contact op met De Drukwerk Specialist. Je krijgt persoonlijk advies en desgewenst een scherpe offerte voor jouw project.