Wat is RGB

RGB is een additief kleursysteem. Het mengt rood, groen en blauw licht om kleuren te vormen op een digitaal scherm. Zet je alle drie op volle kracht, dan zie je wit. Zet je alle drie uit, dan zie je zwart. Dit systeem past perfect bij monitoren, telefoons en tvs, omdat deze apparaten licht geven. In drukwerk speelt RGB ook een rol, vooral bij de stap van ontwerp op je scherm naar kleur op papier. Juist daar ontstaan vaak verschillen tussen wat je ziet en wat je print.

RGB en drukwerk

Bij drukwerk speelt een ander systeem mee. Drukpersen en printers werken met inkt en papier en gebruiken het subtractieve systeem CMYK. In plaats van licht voeg je hier inkt toe. Daardoor reageert kleur anders dan op je scherm. Een fel RGB blauw ziet er op papier soms minder intens uit. Dat komt door verschillen in kleur bereik tussen RGB en CMYK en door het feit dat papier licht reflecteert in plaats van licht uitstraalt.

Waarom je scherm en je drukwerk van elkaar afwijken

Elk apparaat heeft een eigen kleur bereik, ook wel gamut. RGB ruimten zoals sRGB, Adobe RGB of Display P3 dekken een groter of anders gevormd bereik dan CMYK profielen voor drukwerk. Kleuren die je op je scherm makkelijk haalt, passen niet altijd binnen CMYK. Vooral zeer felle tinten verliezen kracht in print. Denk aan intens cyaan, fel magenta, lime groen en sommige neonachtige oranjes.

• Schermeigen licht geeft extra sprankeling die papier niet meeneemt
• Papier witheid en afwerking glans of mat beïnvloeden de kleurervaring
• Omgevingslicht maakt kleuren warmer of koeler
• Kalibratie van je scherm bepaalt hoe nauwkeurig je kleuren ziet

RGB in technische zin

RGB werkt met drie kanalen. Elk kanaal heeft een intensiteit. Bij 8 bit per kanaal telt elk kanaal 256 stappen. Samen levert dat 16,7 miljoen mogelijke combinaties. Niet elk scherm toont die stappen even nauwkeurig. Ook niet elk scherm dekt hetzelfde kleur bereik. sRGB is de standaard voor het web en voor veel consumentenapparaten. Adobe RGB dekt meer groen en cyaan. Display P3 levert rijkere roodtinten. Voor drukwerk ligt de uiteindelijke kleur echter binnen een CMYK profiel dat past bij de pers en het papier.

Kleurbeheer voor een betrouwbaar resultaat

Goed kleurbeheer maakt het verschil tussen een verrassend resultaat en een voorspelbaar resultaat. Je start met de juiste kleurruimte voor je doel. Ontwerp je voor drukwerk, dan kies je een CMYK werkomgeving of je zet aan het einde netjes om naar CMYK met een passend profiel. Zo hou je grip op kleurverschuivingen en zie je al vroeg welke tinten te fel zijn voor print.

Praktische aanpak voor RGB naar drukwerk

• Kies een passende RGB ruimte voor beeldbewerking. sRGB voor web en alledaagse schermen, Adobe RGB of Display P3 als je met foto’s met groter bereik werkt
• Gebruik soft proof in je ontwerpsoftware. Schakel een CMYK profiel in dat past bij het beoogde papier en proces, bijvoorbeeld ISO Coated v2, PSO Coated v3 of FOGRA39
• Controleer felle blauwen, groenen en roden. Pas verzadiging en helderheid aan tot ze binnen het CMYK bereik passen
• Denk aan zwartopbouw. Voor diep zwart in drukwerk kies je rijk zwart met een combinatie van CMYK, niet alleen 100 procent zwart
• Gebruik een spotkleur voor merk kritische kleuren die CMYK niet goed benadert, bijvoorbeeld een Pantone steunkleur
• Kalibreer je scherm en werk in een neutrale lichtomgeving voor consistente beoordeling

Logo en huisstijl

Een merk gebruikt vaak RGB, CMYK en soms een spotkleur naast elkaar. Je legt per medium vast welke kleur waardes passen. Op scherm gebruik je RGB waarden, in drukwerk kies je CMYK of een spotkleur. Zo hou je de merkbeleving consistent, of het nu om een website, een brochure of een beurswand gaat.

Veelgestelde vragen over RGB in drukwerk

Waarom ziet mijn ontwerp anders uit op papier dan op mijn scherm

Je scherm geeft licht en toont een groter of anders gevormd kleur bereik dan CMYK. Papier reflecteert licht en tempert felle tinten. Het gekozen papier en de afwerking hebben ook invloed. Door te soft proofen en tijdig om te zetten naar CMYK voorkom je grote verrassingen.

Kan je een RGB bestand naar de drukker sturen

Ja, dat kan, maar een pers gebruikt CMYK. Er volgt dus een conversie naar CMYK. Die stap geeft soms kleurverschuivingen. Je houdt meer controle door zelf om te zetten met het juiste profiel en door het resultaat te beoordelen met soft proof.

Welke RGB ruimte kies je voor beeldbewerking

sRGB past bij web en bij veel algemene projecten. Adobe RGB en Display P3 geven meer speelruimte voor foto’s met rijke kleuren. Werk je richting drukwerk, dan kijk je vroeg met een CMYK soft proof en zet je bij de eindoutput om met een passend CMYK profiel.

Samenvatting

RGB mengt licht en past bij digitale displays. Drukwerk gebruikt inkt en werkt met CMYK. Dat verschil verklaart kleurafwijkingen tussen scherm en print. Met kleurbeheer, soft proof en een doordachte omzetting naar het juiste CMYK profiel stuur je op voorspelbare en consistente resultaten. Zo ervaar je minder verrassingen en haal je meer uit je ontwerp.

Meer weten over RGB en drukwerk

Heb je vragen over RGB kleuren en hoe je die sterk en consistent naar drukwerk vertaalt. Neem contact op met De Drukwerk Specialist voor advies op maat. Wil je een prijsvoorstel voor jouw project. Vraag een offerte aan en ontvang een duidelijke terugkoppeling.