Wat is rotatiedruk

Rotatiedruk is een snelle offsetdruktechniek die draait met een doorlopende papierrol. Je ziet deze techniek vooral bij kranten, tijdschriften en grote folders. De pers trekt het papier continu door de druktorens, waardoor je in korte tijd enorme oplagen maakt. Dat levert veel snelheid op, een constante kwaliteit en een scherpe kostprijs bij grote aantallen. In het drukwerk landschap is rotatiedruk daarom belangrijk voor producten die snel naar de lezer moeten en vaak terugkeren, zoals dagelijkse kranten en weekbladen.

Hoe werkt rotatiedruk

Bij rotatiedruk start je met een grote rol papier. De rol loopt via spanningsrollen naar de druktorens. Elke toren brengt een kleur aan. Meestal druk je in vier kleuren met cyaan, magenta, geel en zwart. De techniek is offsetdruk. De plaat draagt het beeld over naar een rubberdoek en dat doek brengt de inkt over op het papier. Door de continue doorloop van het papier haal je hoge snelheden en een stabiel register. Na het drukken volgt vaak inline afwerking, zoals drogen, koelen, vouwen en snijden. Zo komt het product vrijwel persklaar van de machine.

Heatset web offset

Heatset gebruik je voor gestreken papier, zoals bij tijdschriften en catalogi. Na het drukken gaat het papier door een oven. De inkt fixeert door warmte en daarna koelen koeltrommels het papier terug. Een laagje siliconen beperkt aanhechting en geeft het papier een mooie loop. Het resultaat is scherpe rasters, volle kleuren en een glad oppervlak. Dat past goed bij beeldrijke uitgaven met veel fotografie.

Coldset web offset

Coldset gebruik je voor ongestreken papier, zoals kranten en huis aan huis kranten. De inkt droogt door opname in het papier en door verdamping. Er is geen oven. Dat houdt de kosten laag en de snelheid hoog. De uitstraling is matter en de puntverbreding is groter. Tekst blijft goed leesbaar en foto’s ogen wat zachter. Voor nieuws en snelle verspreiding is dit de standaard.

Verschil met diepdruk

De term rotatiedruk beschrijft het drukken vanaf een rol papier. Veel mensen verwarren dit met diepdruk, ook rotogravure genoemd. Diepdruk is een andere techniek met gegraveerde cilinders. In de praktijk bedoelt men met rotatiedruk meestal web offset, in heatset of coldset uitvoering. Voor de meeste kranten en tijdschriften gaat het dus om offsetdruk op rol en niet om diepdruk.

Voordelen en aandachtspunten

Rotatiedruk levert bij grote oplages duidelijke voordelen.

• Zeer hoge snelheid en constante kwaliteit over lange runs.
• Lage kostprijs per exemplaar bij grote aantallen.
• Inline afwerking zoals vouwen, snijden en verzamelen voor een snelle doorlooptijd.
• Breed inzetbaar voor nieuws, magazines, folders en bijlagen.

Er zijn ook punten om rekening mee te houden.

• Minder geschikt voor kleine oplages door opstarttijd en inschiet.
• Beperkingen in papiergewicht en rolbreedte per persconfiguratie.
• Kleurcontrole is uitdagender op ongestreken krantenpapier.
• Vaste vouwschema’s vragen om passende pagineringen.

Typische toepassingen

Kranten, dagbladbijlagen, huis aan huis folders, weekbladen en programmaboekjes profiteren van rotatiedruk. Ook grote oplagen van catalogi, gidsen en direct mail bijlagen in tijdschriften drukken vaak op een heatsetrotatie. Voor premium covers of kleine specials kies je soms vellenoffset voor extra afwerking of specifiek papier. Voor het binnenwerk met veel pagina’s en een grote oplage blijft rotatiedruk de efficiënte keuze.

Papier, formaten en paginering

Elke rotatiepers heeft een vaste rolbreedte en een vaste afsnijlengte. Dat bepaalt de mogelijke katernindeling. Veelvoorkomende katernen zijn bijvoorbeeld zestien, vierentwintig, tweeëndertig of achtenveertig pagina’s, afhankelijk van de pers. Door slim te impositieer passen meerdere pagina’s naast en onder elkaar op de baan. Zo haal je het meeste uit de papierrol.

Bij coldset kies je meestal lichtere ongestreken papiersoorten. Denk aan krant of verbeterd krantenpapier. Bij heatset kies je gestreken papier met een glanzende of matte uitstraling, vaak tussen zestig en honderdtien gram. Zwaarder papier kan, maar niet elke pers kan elk gewicht aan. Vraag altijd naar het bereik per pers als je een specifieke papiersoort in gedachten hebt.

Kleur, raster en beeldkwaliteit

Rotatiedruk gebruikt meestal vierkleurendruk. Steunkleuren zijn mogelijk maar komen minder vaak voor. Op krantenpapier houd je rekening met hogere puntverbreding en een lager raster. Beelden ogen wat zachter en diepe volvlakken zijn minder egaal. Bij heatset haal je fijnere rasters en meer detail, passend bij fotografie en sfeervolle advertenties. Zorg voor voldoende resolutie. Voor magazines is tweehonderd tot driehonderd ppi geschikt. Voor kranten is honderdvijftig tot tweehonderd ppi vaak voldoende. Bewaar fijne haarlijnen en kleine lettercorpsen voor heatset of vellenoffset als je maximale scherpte zoekt.

Procescontrole en consistentie

Een stabiele spanning op de papierbaan en een goede registerregeling houden het beeld strak. De balans tussen inkt en water is belangrijk. Te veel water maakt het beeld vlak, te weinig veroorzaakt vervuiling. Bij heatset spelen ook oventemperatuur, koeling en siliconering een rol. Consistente inkt, juiste viscositeit en een schoon rubberdoek zorgen voor herhaalbare resultaten over de hele oplage. Dit maakt rotatiedruk betrouwbaar voor titels die periodiek verschijnen.

Milieu en efficiëntie

Rotatiedruk vraagt om efficiënt omgaan met energie en grondstoffen. Heatsetovens verbruiken energie en stoten vluchtige stoffen uit. Moderne installaties filteren deze emissies en winnen warmte terug voor het proces. Papierafval gaat naar recycling en oplagen plannen doe je strak om overschot te beperken. Coldset gebruikt minder energie doordat er geen oven draait. Met een slimme papierkeuze en een efficiënt vouwschema verlaag je de impact en de kosten tegelijk.

Wanneer kies je rotatiedruk

Kies rotatiedruk als je veel exemplaren nodig hebt en een korte doorlooptijd belangrijk is. Denk aan oplages vanaf enkele tienduizenden of hoger. Voor kleinere aantallen is vellenoffset of digitaal vaak logischer door lagere opstartkosten. Wil je een magazine met veel pagina’s en een vaste verschijningsfrequentie. Dan biedt rotatiedruk een goede balans tussen snelheid, kwaliteit en prijs.

Ontwerptips voor rotatiedruk

• Werk met afloop. Gebruik drie millimeter rondom en houd veilige marges aan voor tekst en beeld.
• Kies beeldresolutie die past bij het papier. Voor magazines tweehonderd tot driehonderd ppi. Voor kranten honderdvijftig tot tweehonderd ppi.
• Vermijd extreem fijne lijnen en piepkleine corpsen op ongestreken papier.
• Gebruik voldoende kleurcontrast, vooral op krantenpapier dat meer inkt opneemt.
• Plan paginatellingen die passen bij de katern indeling van de pers.
• Let op rijke zwartinstellingen voor grote vlakken in magazinewerk. Zo blijft het vlak diep en egaal.

Samenvatting

Rotatiedruk is de snelle motor achter massaal drukwerk. Kranten, tijdschriften en grote folders profiteren van de hoge snelheid en lage stukprijs. Met heatset en coldset heb je voor elk papier en elke toepassing een passende route. Begrijp je de mogelijkheden en beperkingen, dan maak je heldere keuzes in papier, formaat, kleur en oplage. Zo haal je het beste uit je drukwerk en voorkom je verrassingen.

Meer weten over rotatiedruk

Heb je vragen over rotatiedruk of wil je een prijsinschatting voor jouw drukwerk. Neem contact op met De Drukwerk Specialist voor meer informatie of een offerte. We denken graag met je mee en geven duidelijk advies op basis van jouw doel en oplage.